Hiện nay, câu hỏi liệu người chưa thành niên có bị áp dụng hình phạt tử hình hay không là một vấn đề nhận được sự quan tâm đặc biệt từ xã hội. Việc xử lý hình sự đối với người chưa đủ 18 tuổi luôn là một chủ đề phức tạp, xâm hại trực tiếp đến quyền lợi và sự bảo vệ của trẻ em trong pháp luật. Theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015, trẻ em dưới 18 tuổi sẽ không bị áp dụng hình phạt tử hình, dù họ có phạm phải các tội phạm nghiêm trọng. Điều này phản ánh tính nhân đạo của pháp luật Việt Nam, hướng tới việc bảo vệ quyền lợi và tạo cơ hội sửa sai cho người chưa thành niên. Trong trường hợp Quý khách hàng có vấn đề cần tư vấn, hỗ trợ hãy liên hệ với Apolo Lawyers thông qua số Hotline 0903.419.479 hoặc Email contact@apolo.com.vn.
1. Khái niệm người chưa thành niên
Theo quy định tại Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015, người chưa thành niên được định nghĩa là người chưa đủ 18 tuổi. Trong đó, người chưa thành niên được thành ba nhóm tuổi khác nhau. Mỗi nhóm có quyền và nghĩa vụ pháp lý riêng biệt, đặc biệt là trong việc tham gia giao dịch dân sự. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Đồng thời tạo ra sự công bằng và hợp lý trong các giao dịch pháp lý.
Người chưa thành niên có bị tử hình khi phạm tội hay không?
1.1. Người dưới 6 tuổi
Với người dưới 6 tuổi, việc tham gia vào các giao dịch dân sự phải do người đại diện theo pháp luật, thường là cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp thực hiện. Điều này có thể hiểu là trẻ em dưới 6 tuổi không đủ khả năng nhận thức và tự quyết định về quyền lợi của mình trong các giao dịch dân sự. Do đó, các giao dịch này phải được thực hiện và xác lập bởi người đại diện, đảm bảo rằng quyền lợi của trẻ được bảo vệ tối đa.
1.2. Người từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi
Trẻ em từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi có quyền thực hiện giao dịch dân sự nhưng phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật. Điều này có nghĩa là đối với các giao dịch dân sự, ví dụ như mua bán, thuê mượn tài sản phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày, họ có thể thực hiện nếu chúng có đủ khả năng nhận thức và hiểu biết về giao dịch đó. Tuy nhiên, để bảo vệ quyền lợi của trẻ và tránh những hành vi có thể gây tổn hại đến quyền lợi của trẻ em, các giao dịch quan trọng hơn hoặc không phục vụ nhu cầu thiết yếu phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật.
1.3. Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi
Với nhóm người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi, họ có quyền tự mình thực hiện giao dịch dân sự, song vẫn có một số giới hạn nhất định. Các giao dịch liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký hoặc các giao dịch đặc biệt theo quy định của pháp luật vẫn cần sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật. Điều này có nghĩa là ở độ tuổi này, họ có thể tự chủ hơn trong việc tham gia vào các giao dịch dân sự. Nhưng vẫn cần sự bảo vệ của người đại diện khi thực hiện các giao dịch phức tạp hoặc có giá trị lớn.
Người chưa thành niên có bị tử hình khi phạm tội hay không?
2. Người chưa thành niên có thể bị tử hình hay không?
Căn cứ khoản 2 Điều 40 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, hình phạt tử hình được quy định là một hình thức trừng phạt nghiêm khắc nhất và chỉ áp dụng cho những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Các tội phạm này thường liên quan đến các lĩnh vực như xâm phạm an ninh quốc gia, đe dọa tính mạng con người, ma túy, tham nhũng và một số tội phạm khác. Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự hiện hành đã đặt ra các nguyên tắc nhân đạo và bảo vệ quyền lợi cho những nhóm đối tượng đặc biệt, trong đó có người chưa thành niên.
Đối với người chưa thành niên, Bộ luật Hình sự đã đưa ra một nguyên tắc quan trọng, đó là không áp dụng hình phạt tử hình đối với nhóm đối tượng này. Mặc dù họ có phạm phải các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Điều này phản ánh sự nhân đạo và sự công nhận rằng người chưa thành niên vẫn đang trong quá trình phát triển cả về thể chất và tâm lý. Cơ thể và nhận thức của họ chưa hoàn thiện và họ cần thời gian và môi trường phù hợp để cải tạo và tái hòa nhập với xã hội.
Chính vì vậy, trong các trường hợp liên quan đến người dưới 18 tuổi, thay vì áp dụng hình phạt tử hình, pháp luật Việt Nam áp dụng các biện pháp xử lý nhẹ nhàng và nhân đạo hơn. Các hình thức xử lý có thể bao gồm tù chung thân, tù có thời hạn hoặc các biện pháp giáo dục, cải tạo khác. Mục tiêu của pháp luật không chỉ là trừng phạt, mà còn là tạo điều kiện cho việc tái hòa nhập và giúp người phạm tội. Đặc biệt hướng tới mục tiêu giúp thanh thiếu niên, có cơ hội sửa sai và trở thành người có ích cho xã hội.
Việc không áp dụng hình phạt tử hình đối với người chưa thành niên thể hiện tính nhân đạo của hệ thống pháp luật Việt Nam. Người dưới 18 tuổi vẫn còn rất nhiều cơ hội để thay đổi, phát triển và sửa chữa những sai lầm của mình. Họ chưa hoàn toàn hiểu rõ hết về những hành động và hậu quả của những hành vi phạm tội. Do đó, thay vì loại bỏ hoàn toàn họ khỏi xã hội, pháp luật tạo điều kiện để họ có thể phục hồi và tái hòa nhập qua các hình thức xử lý nhẹ nhàng và có tính cải tạo. Điều này còn giúp bảo vệ quyền lợi cơ bản của người chưa thành niên, đặc biệt là quyền được sống và phát triển trong một môi trường có tính nhân văn. Khi đối diện với tội lỗi, không phải mọi người chưa thành niên đều có khả năng nhận thức và làm chủ hành vi của mình một cách đầy đủ. Chính vì vậy, họ xứng đáng được đối xử công bằng với sự công nhận rằng mỗi cá nhân đều có khả năng thay đổi và phát triển tốt hơn nếu được hỗ trợ và giáo dục đúng đắn.
Quý khách hàng có thể liên hệ với Công ty Luật Apolo Lawyers khi cần tư vấn nhanh chóng!
>>> Xem thêm: Khi nào nên thuê luật sư hình sự?
>>> Xem thêm: Vai trò của Luật sư hình sự trong các vụ án hình sự
APOLO LAWYERS